(Nomophobia) ترس از آنلاین نبودن و ترس جدایی از تکنولوژی( اعتیاد اینترنتی)آیا گوشی در اختیارتان هست ، یا شما در اختیار گوشی؟no mobile-phone phobia
ترس جدایی از تکنولوژی
نوموفوبیا که امروزه زیاد از آن صحبت میشود چیست؟ باید گفت که همچون ترسهای دیگر ازجمله ترس از ارتفاع، ترس از گم شدن، ترس از دست دادن و... که از کودکی با ما همراه بوده است، این ترس نیز از تکنولوژی ناشی میشود که درنتیجه آن، نمیتوان کاربر را از گوشی، لپتاپ، تبلت و فضای مجازی جدا کرد. البته این واژه که از اصطلاح انگلیسیno-mobile-phone-phobia استخراج شده، تنها واژه مرتبط با سلامت و تکنولوژی نیست و پیش از این نیز واژههایی همچونtechnophobia وNintendoNobbia مورد استفاده قرار گرفته بود.
دربارهtechnophobia باید گفت که در این مورد، فرد از پیشرفتهای تکنولوژی هراس دارد درحالی کهNintendoNobbia که در اواخر دهه ۸۰ و ۹۰ با ظهور کنسولهای بازی، شایع شد به ترس کاربر از عواقب منفی ظهور کنسول بازیهای ویدئویی مربوط میشد چرا که درآن زمان، کاربران هراس داشتند که این بازیها بتوانند بر فرهنگ جامعه تأثیرگذار باشند.
تعداد زیادی از مردم وقتی متوجه گم شدن یا جا گذاشتن گوشی خود میشوند بشدت مضطرب شده و به هر دری میزنند تا آن را پیدا کنند واضطراب زیادی وجود آنها را فرا میگیرد، البته شاید این استرس و نگرانی تاحدی طبیعی باشد چراکه امروزه گوشی هوشمند به منزله یک دستگاه رایانه محسوب میشود و بالطبع اطلاعات زیادی هم روی آن ذخیره شده است ولی وقتی این نگرانی از حد طبیعی فراتر رفته و تبدیل به حالتی بیمارگونه شود، شاهد آن روی سکه استفاده از گوشیهای هوشمند میشویم به این معنا که به جای اینکه گوشی ابزاری در دست کاربر باشد، این کاربر است که خود را در اختیار گوشی هوشمند قرار داده است و درنهایت هم مشکلات بسیاری برای چنین کاربری ایجاد میشود.
نوموفوبیا ترس فزاینده و رو به رشد کاربر است و علاوه بر مشکلات روحی، میتواند مشکلات جسمی برای وی ایجاد کند، هرچند بر سر نشانههای این اختلال هنوز اتفاق نظر وجود ندارد و هریک از روانشناسان برخی نشانهها را دلیلی بر وجود آن میدانند ولی در کل اضطراب و نگرانی ناشی از دور بودن از گوشی، هدر دادن بیش از حد وقت و سر زدن دائم به گوشی و به خطر افتادن موقعیت شغلی بهدلیل گذراندن زمان زیاد در فضای مجازی، بخشی از نشانههای این بیماری یا اختلال عنوان شده است.salamatomehr
از دیگر نشانههای نوموفوبیا نیز میتوان به ترس از آنلاین نبودن، تنگی نفس، سرگیجه، لرزش، تعریق بیش از حد، بینظمی در سرعت ضربان قلب، درد قفسه سینه، حالت تهوع و... اشاره کرد. برخی از کاربران نیز ترس زیادی از تمام شدن باتری تلفن همراه، نداشتن آنتن، تمام شدن اعتبار سیمکارتهای اعتباری و از دست دادن اطلاعات یا اتصال اینترنت دارند،البته مشکلات کاربرانی که از این اختلال رنج میبرند به همینجا ختم نمیشود و آنها با مشکلاتی همچون افسردگی، تنهایی، ناتوانی در برقراری روابط اجتماعی مناسب، اعتیاد به بازیهای آنلاین و حضور در شبکههای اجتماعی مختلف نیز مواجه میشوند و در یک کلام میتوان گفت که این اختلال یا بیماری، ادامه اعتیاد به تلفن همراه و اینترنت است.بزرگترین مرجع روانشناسی ایران
نوموفوبیای مردان بیشتر از زنان
با توجه به اینکه برخی، نوموفوبیا را اختلال دنیای مدرن میدانند درهمین راستا محققان در کشورهای مختلف نظرسنجیهای متعددی در این زمینه انجام دادهاند، بهعنوان مثال در امریکا بخش عمدهای از مردم، کاربر تلفنهای هوشمند هستند و میتوانند با کمک آن ایمیل خود را چک کنند، بازی انجام دهند یا در اینترنت به جستوجو بپردازند.
در یک نظرسنجی که در این کشور انجام شد، ۶۷درصد کاربران اذعان کردند که حتی وقتی گوشی آنها زنگ نمیخورد یا هیچ پیام هشداری دریافت نمیکنند بازهم گوشی خود را چک میکنند که البته این موضوع، یکی از نشانههای اعتیاد به گوشی و زنگ خطری برای دارندگان گوشیهای هوشمند است، بهعنوان مثال تحقیقی که در بریتانیا روی ۲هزار نفر انجام شد نشان داد ۵۳درصد کاربران تلفن همراه از نوموفوبیا رنج میبرند و بیش از نیمی از پاسخدهندگان حاضر نبودند حتی موقع خواب، گوشی را از خود دور کنند. همچنین این تحقیقات نشان داد که نوموفوبیا درصد بیشتری از مردان را نسبت به زنان درگیر کرده است که این رقم به ترتیب، ۵۸ و ۴۸درصد بود.
در این نظرسنجی مشخص شد که بیشتر این افراد در ساعتهای بدون گوشی، استرسی شبیه به روز عروسی خود یا مراجعه به دندانپزشکی را تجربه کردهاند. بخش عمدهای از این تعداد، یعنی حدود ۵۵درصد اذعان کردند که ترسشان از ناتوانی در برقراری ارتباط با اعضای خانواده یا دوستانشان است چرا که درغیاب گوشی، احساس تنهایی میکنند. درمقابل، تنها ۱۰درصد عنوان کردند از اینکه نمیتوانند با محل کار خود یا مسئولیتهایشان ارتباط برقرار کنند ناراحت هستند.
در تحقیقات دیگر هم نتایجی مشابه به دست آمد بهعنوان مثال در یک تحقیق روی پسران دانشآموز و دانشجو مشخص شد که ۲۳درصد آنها در گروهی قرار گرفتهاند که از نوموفوبیا رنج میبرند و ۶۴درصد آنها هم در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
از این گروه تحقیقی تقریباً ۸۰درصد آنها نیزعنوان کردند که روزانه بیش از ۷۰بار به گوشی خود سر میزنند بدون اینکه زنگ بخورد یا پیام هشداری دریافت کنند و همچنین بیش از ۹۰درصد آنها هنگام استحمام، دائم نگران از دست رفتن تماس یا پیامهای خود هستند.
دانشمندان دانشگاه هنگکنگ و همچنین دانشگاهی در سئول هم در نظرسنجیهایی مشابه به همین نتایج رسیدهاند و هشدار دادهاند که باید برای حل این معضل، کاری کرد.
گوشیها دروازهای به سایتها و سرویسهای مختلف و اپلیکیشنهای گوناگون هستند که به ما اجازه میدهند بسرعت به محتوای مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنیم حتی اگر در سفر یا بیرون از خانه و دور از سیستمهای کامپیوترهای خود باشیم و شاید دور شدن از آن کمی برایمان سخت باشد ولی وقتی که این سختی از حدی فراتر میرود و بیمارگونه میشود، به منزله وجود یک معضل بزرگ است؛ معضلی که در جوامع مختلف رو به گسترش است و البته بسیاری از کاربران هم از مشکل خود اطلاعی ندارند.
هرچند هنوز درمان این اختلال بهطور جدی مورد توجه قرار نگرفته است ولی از درمانهای پیشنهادی میتوان به انواع دارویی و روانشناسی اشاره کرد.
برای درمان بدترین فوبیای جهان برخی محققان معتقدند که روانشناس باید از کاربر بخواهد برای مدتی مشخص از گوشی دور باشد و همچنین ارائه تکنیکهای ریلکسیشن و آرامبخش همچون یوگا نیز بخش دیگری از این شیوه درمانی است؛ شاید چین را بتوان یکی از کشورهای پیشتاز در مقابله با بیماریهای ناشی از تکنولوژی دانست چرا که در این کشور برای حل مشکل کاربرانی که وابستگی بیش از حد به تلفن همراه دارند، کمپهایی ویژه ایجاد شده است تا معتادان اینترنتی مجبور به ترک این عادت خود شوند. انتظار میرود برای درمان اساسی نوموفوبیا هم کشورهایی همچون چین پیشقدم شوند بههرحال باید منتظر ماند و دید. (ایران)
سهیل رضایی، پژوهشگر و مدرس روانشناسی در گفتوگو با آنا درباره اعتیاد برخی افراد به موبایل، گفت: برخی از افراد به خصوص نوجوانان و جوانان به دلیل نبود امکانات تفریحی در کشور به موبایل و استفاده از آن اعتیاد پیدا کردهاند. زمانیکه انسانها از یک ابزار و یا وسیله تجربه لذتبخش داشته باشند طبیعتا به آن وابسته میشوند در حال حاضر نیز در کشور ما نوجوانان و جوانان راهی دیگر جز استفاده از موبایل و فضای مجازی برای تفریح و لذت بردن ندارند.
عدهای دیگر نیز به وسیله موبایل تجارت و کسب درآمد میکنند به همین دلیل به شدت به این وسیله وابسته هستند، در واقع موبایل اتاق کار آنهاست و جدایی از آن معیشت آنها را تحت الشعاع قرار میدهد، بنابراین این افراد همواره از اینکه شارژ تلفن همراهشان تمام شود و یا به جایی روند که موبایل آنها آنتن ندهد دچار استرس و اضطراب میشوند و این امر کیفیت زندگی آنها را تحت تاثیر قرار میدهد.
رضایی اعتیاد برخی افراد به موبایل را نیز پنهان کردن شخصیت واقعیشان دانست و افزود: متاسفانه نبود امکانات تفریحی در کشور برخی نوجوانان و جوانان را به اندازهای درگیر فضای مجازی کرده است که آنها شخصیتی غیر از شخصیت واقعی خود را در شبکههای اجتماعی از جمله اینستاگرام منتشر میکنند، برای مثال فردی دارای یک سطح زندگی معمول با حداقل امکانات و تفریحات است اما در فضای مجازی تصاویری غیر از خود واقعی را به نمایش میگذارد که نشان میدهد وی دارای زندگی تجملاتی، تفریحات جذاب و ... است این افراد نیز به دلیل لایک و کامنتها و جذب مخاطب دچار استرس میشوند و به شدت به تلفن همراه خود وابسته میشوند و مداوم نگران هستند که شخصیت واقعشان برملا شود به همین دلیل خود واقعیشان را مداوم پنهان میکنند.
اگر زمینه تفریح و کسب و کار واقعی به اندازه کافی در کشور ایجاد شود افراد وابستگی خود را به تلفن همراه کاهش میدهند.
افرادی که به شدت وابسته موبایل شدهاند باید این سوال را از خود بپرسند که تا چه میزان استفاده از موبایل و حضور در فضای مجازی در زندگی واقعی آنها تاثیر گذاشته است، زیرا افراد آنگونه که تصور میکنند از تلفن همراه و فضای مجازی بهرهمند نیستند و صرفا نیازهای روحی خود را پاسخ میدهند.
متاسفانه اعتیاد برخی افراد به موبایل به اندازهای افزایش یافته است که آنها دچار ترس شدید یا فوبیای جدایی از موبایل شدهاند به گونهای که استرس و اضطراب جدایی از موبایل مشکلات روحی بسیاری را برای آنها ایجاد میکند.
منابع : سلامت آنلاین - میگنا
دیدگاه خود را بیان کنید